İLK NE ZAMAN ve NEREDE ORTAYA ÇIKTI?
Koronavirüs ilk olarak Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıktı. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 11 Şubat'ta koronavirüs kaynaklı hastalığa Covid-19 adını verdi. Covid-19 adı verilen hastalığa yol açan koronavirüs, 100’den fazla ülkeye yayıldı.
Virüs ilk kez 2019'un Aralık ayında görüldü. Koronavirüs veya Corona virüsü olarak bilinen virüse, WHO Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Covid-19'un "korona"nın co'su, "virüs"ün vi'si ve hastalık kelimesinin İngilizcesi "disease" sözcüğünün d'sinden türetildiğini söyledi.
BELİRTİLER NELER?
Bu virüse yakalananlarda yüksek ateş ve kuru öksürük şikayetleri baş gösteriyor. Ayrıca virüsün solunum yoluna yerleşmesiyle nefes darlığı sorunları ortaya çıkıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) "uluslararası kamu sağlığı acil durumu" ilan etti.
Bu virüse yakalanan çoğu kişide burun akıntısı, baş ağrısı, kuru öksürük, boğaz ağrısı gibi birçok semptomda baş gösteriyor.
Virüs vücuda yerleştikten hemen sonra 14 günlük bir kuluçka döneminden geçiyor ve sonrasında insan vücudunda bazı yeni semptomlar ortaya çıkıyor. En önemli semptomun yüksek ateş olduğu biliniyor. Özellikle yurt dışından gelen kişilerin 14 gün kuralında uymaları ve vücut ısılarını kontrol etmesi uzmanlar tarafından söyleniyor.
NASIL BULAŞIR ve NELER YAPMALIYIZ?
En yüksek risk grubu; bağışıklık sistemi zayıf olan, kronik hastalıkları olan ve 60 yaşının üzerindeki insanlar. Ölümcül olan bu salgından kurtulmanın yolu hijyen kurallarına yüksek seviyede dikkat etmek.
Koronavirüsün, insandan insana genellikle enfekte bir kişinin vücut salgıları ile temasından yayıldığı biliniyor.
Virüs, hasta insanlarda öksürme, hapşırma şeklinde septomlara neden olduğundan bu durumlarda ortaya saçılan damlacıklar ile sağlıklı kişiye temas etmesi virüsün yayılmasına neden oluyor.
-Bu yüzden gün içinde defalarca el yıkamak, kolonya ve el dezenfektanı kullanmak hayati önem taşıyor.
-Öksürürken ve hapşırırken ağzı ve burnu mendille kapatmak ve sonrasında virüsün yayılmasına engel olmak için elleri en az 20 saniye köpükle yıkamak
-Gözlere, burna ve ağza mümkün olduğunca dokunmaktan kaçınmak. (Eller virüsün değdiği bir yere dokunursa virüs insan vücuduna bulaşabilir.)
-Öksüren, hapşıran veya ateşi yüksek kişilerden uzak durmak
-İnsanların toplu bulunduğu yerlerde mümkün olduğunca bulunmamaya çalışmak, bulunulsa dahi hijyen kurallarına dikkat etmek.
14 GÜN KURALI
Son 14 gün içerisinde Koronavirus olan ülkelerden gelinmesi halinde Sağlık Bakanlığı’nın uyarıları şu şekilde:
Ateş ve öksürük yoksa bile 14 gün evden çıkılmaması tavsiye ediliyor.
Evden çıkılacaksa maske takılmalı
Mümkün olduğunca toplu taşıma kullanılmamalı
Ziyaretçi kabul etmeyin
Ayrı bir odada kalın
Odanızı sık sık havalandırın
Mümkünse ayrı tuvalet kullanın
Ayrı tabak ve bardak kullanılmalı
Evde de tıbbi maske takılmalı
AŞI ÜRETİLDİ Mİ?
Halihazırda üretilen bir aşı olmamakla birlilkte belirli ilaç kombineleriyle destekleyici tedavi uygulanabilmektedir. Şu an ülkemizdeki tedavi yöntemleri deneysel olarak uygulanmaktadır.
TÜRKİYE'DE KORONAVİRÜS TESTİ ÜCRETLİ Mİ?
Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Alpay Azap'ın vermiş olduğu bilgiye göre ülkemizde testler ücretsiz yapılmaktadır.
KİMLER DAHA FAZLA RİSK ALTINDA?
Akciğer hastalığı, şeker hastalığı, ve hipertansiyon hastalığı olanlar diğer insanlara göre daha dikkatli olmalıdırlar. Koronavirüsün normal ölümcül oranı %3 iken bu hastalıklara sahip olanlarda %10 larda ölümcül olabiliyor. Çocuklarda, gençlerde ve orta yaş grubunda pek görülmeyen virüs, en fazla kronik hastalığa sahip olanları ve yaşlıları etkiliyor.
MASKE TAKILMALI MI?
Uzmanlar maske takmanın virüsten korumadığını tam aksine maske cildi nemlendirdiği için virüsün daha rahat yapışmasını sağladığını öne sürüyorlar. Virüsten korunmak için aske takmak yerine temiz hava almak daha yararlı olacaktır.
ELDİVEN KULLANIMI
Eldiven takımında ise yarım saat içinde değiştirmeye özen gösterilmelidir. Yarım saat sonra eldivendeki delikler açıldığı için eldiven geçirgen hale gelir ve nemlenen ellere virüs daha kolay bulaşır.
TÜRKİYE'DE SON DURUM
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın açıklamasına göre, corona virüsünün (koronavirüs) ülkemizdeki son durumu: Yapılan 3656 testten 311'i pozitif çıktı. Hasta sayısı 670'e ulaştı ve 9 hastayı kaybettik.
Haber: Cansu Kırcalı
Kaynak:
Fizyoloji Uzmanı Doç Dr. Oytun Erbaş
Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Alpay Azap
Hürriyet
Sabah
Independent Türkçe
