OMÜ'de usulsüzlükmü var? Sayıştay'dan çarpıcı rapor

Sayıştay 2017 yılına ait denetim raporlarını yayınladı. Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi’ne ait kapsamlı raporunu da açıkladı. Açıklanan bu raporda üniversiteye ait taşınmazların Ondokuz Mayıs Üniversitesi Vakfına kiralandığını ve bu kiralama işleminin Devlet İhale Kanununa aykırı olduğu tespit edildi. OMÜ’ye ait  çoğunluğu kantin ve otopark gibi toplan 45 adet taşınmaz OMÜ Vakfı’na kiraya verilmiş. Kiraya verilen taşınmazlar arasında OMTEL de bulunmakta.

OMÜ Vakfı kimin?

Sayıştay’ın bu raporuna karşılık üniversiteden yapılan açıklama ise kafaları karıştırdı. Yapılan açıklamada üniversite ile aynı adı taşıyan bu vakfın üniversite dışında ve tamamen Samsun halkının esnaf ve işadamlarınca kurulduğu, en üst karar organı olan genel kurulun da ağırlıklı olarak bu kuruculardan oluştuğu belirtildi. Ancak vakfın yönetim kurulu başkanlığı görevini OMÜ Fen Edebiyat Fakültesi Organik Kimya Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Halil Kütük yürütmekte.

İŞTE SAYIŞTAY RAPORUNDAKİ İLGİLİ İFADELER

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Vakfının yerleşke içerisinde kiracı olarak üniversiteye ait taşınmazları kiraladığı görülmüştür. 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun’un “Amaç ve kapsam” başlıklı 1 inci maddesinde; “Bu Kanun; kamu kurum ve kuruluşlarını, kamu hizmetlerini veya personelini desteklemek üzere kurulan dernekler ve Türk Medenî Kanununa göre kurulan vakıflar ile bunların kamu kurum ve kuruluşları ile ilişkilerini düzenler ve kapsar. Kanunla kurulan dernek ve vakıflar, bu Kanun kapsamı dışındadır.

Ancak, bu vakıfların hangi esas ve usullere göre faaliyette bulunacakları Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.” denilmekte olup “Temel ilkeler” başlıklı 2 nci maddesinde; “... ı) İhaleyi yapan kurum ve kuruluş bünyesinde bulunan veya bu kurum ve kuruluşlarla ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf ve dernekler ile bunların sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketler, bu kurum ve kuruluşların 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre yapacakları ihalelere katılamazlar.” hükmü yer almaktadır.

5072 sayılı Kanun dernek ve vakıfların, kuruluşların hizmet binaları ve müştemilatı içinde faaliyet gösteremeyeceğini ve bu kuruluşlara ait araç ve gereci kullanamayacağını, kurum ve kuruluş bünyesinde bulunan veya bu kurum ve kuruluşlarla ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf ve dernekler ile bunların sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketlerin, bu kurum ve kuruluşların 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yapacakları ihalelere katılamayacağını açık şekilde belirtmekte ve bu ilkelere uymayanlar hakkında Kanun’un 3 üncü maddesinde belirtilen cezai işlemin uygulanacağını hüküm altına almaktadır.

Üniversitenin taşınmaz kiralama işlemlerinin incelenmesi sonucunda, yaklaşık 80 adet taşınmazın 2886 sayılı Kanun’a göre ve pazarlık usulü ile kiraya verildiği, 45 adet taşınmazın Ondokuz Mayıs Üniversitesi Vakfı tarafından kiralandığı anlaşılmıştır. 

İşte OMÜ  Vakfının kiraladığı taşınmazlar:

5072 sayılı Kanun, her ne amaçla kurulmuş olursa olsun üniversite ile ilgili vakıfların, üniversitenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yapacağı ihalelere katılamayacağını açıkça belirtmekte iken yapılan kiralama işlemlerinin mevzuata aykırı olduğu değerlendirilmektedir.

 
OMÜ’den yapılan savunma ise şu şekilde:

"Söz konusu kiralama ihaleleri ve sözleşme süreçleri İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı Taşınmazlar Şube Müdürlüğünce tamamlanmıştır. Konuya ilişkin olarak çeşitli mahkeme kararlarında “Ondokuz Mayıs Üniversitesi Vakfı ile Üniversite arasında 5072 sayılı Kanunun 2 maddesi ı fıkrasında düzenlendiği ve tanımlandığı anlamda bir ilişkinin mevcut olmadığı, bu vakfın üniversite dışında ve tamamen Samsun halkının esnaf ve işadamlarınca kurulduğu, en üst karar organı olan genel kurulun da ağırlıklı olarak bu kuruculardan oluştuğu, kamu kaynağı kullanılarak kamu personeli tarafından kurulan vakıflardan olmadığı için kamu kurumu bünyesinde kurulan vakıflar kategorisinde değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı, herhangi bir yönetim organının da vakıf senediyle Üniversiteden herhangi bir makama şart kılınmadığı” hükme bağlanmıştır. Bulgu maddesinin yeniden değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir."

SONUÇ

İdare tarafından gönderilen cevapta bulgumuzda belirtilen hususlara herhangi bir itiraz edilmemekte ve söz konusu vakfın 5072 sayılı kanun kapsamında değerlendirilemeyeceğine ilişkin mahkeme kararı ibraz edilmektedir. Yapılan değerlendirmede, üniversite ile aynı adı taşıyan söz konusu vakfa yapılan kiralama işlemlerinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa aykırı olduğu düşünülmektedir.