Kon ile ilgili açılamada bulunan TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, AVM ve büyük işletmelerde daha önceden nakit alışverişlerde para üstü olan kuruşları vermediklerini bu durumun Kurban Bayramı alışverişlerinin yoğunlaştığı özellikle AVM ve büyük marketlerde 1 lira para üstünün istenmeden verilmediği durumuna dikkat çeken Palandöken: “Daha önceleri 1 kuruş, 2 kuruş hatta 5 ve 10 kuruşları vermeyen işletmeler şimdi bayram alışverişlerinde 50 kuruş ve 1 TL’ye varan para üstlerini ‘bozuk para yok’ bahanesiyle vermiyorlar” ifadelerini kullandı.
‘Bozuk para yok’ bahanesi
Piyasada yeteri kadar madeni para olduğunu buna rağmen ‘bozuk para yok’ bahanesiyle para üstü verilmemesinin haksız kazanç olduğunu söyleyen TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken: “Tedavüle verilen madeni paralar arasında 234 milyon 830 bin 550 adet 1 kuruş, 1 milyar 558 milyon 063 bin 750 adet 5 kuruş, 1 milyar 620 milyon 053 bin 050 adet 10 kuruş, 951 milyon 485 bin 250 adet 25 kuruş, 647 milyon 101 bin 950 adet 50 kuruş ve 1 milyar 429 milyon 687 bin 512 adet 1 TL madeni para olmak üzere toplam 6 milyar 441 milyon 222 bin 62 adet madeni para piyasaya verilmiş olmasına rağmen halen alışverişlerde ‘bozuk para yok’ bahanesiyle para üstü verilmemesi çok yanlış bir uygulama ve haksız kazançtır. Çoğu işletme nakit alışverişlerde 1 TL’ye varan para üstlerini vatandaşa geri vermiyor. Bu durum haksız kazanca yol açıyor. Yani terazide eksik tartı ne ise noksan para üstü de aynı şekilde kul hakkı yemektir” diye konuştu.
‘Vatandaş almaya tenezzül ediyor’
Etiketlerdeki küsuratlı fiyatların, nakit alışverişlerde 10 kuruş ya da 1 kuruşu gibi rakamlar oluyor. Hal böyle olunca ne işletme bu para üstünü veriyor nede vatandaş bu para üstünü alamaya tenezzül etmiyor. Bu sayede işletmelerin kasasına miktar küçük görünse de toplamda işletmelere vergisiz büyük paralar kalıyor diyen Palandöken: “Damlaya damlaya göl olur’ atasözümüzün en çok hatırlanması gereken bir konu bozuk para üstleri. Örneğin işletmeler etiket üzerine 29,90 veya 29,99 yazarak kasada 30 TL alıyor. 10 kuruş ya da 1 kuruşu ne işletme veriyor ne de vatandaş almaya tenezzül ediyor. Halbuki bu para üstleri totalde büyük meblağlara tekabül ediyor. Aynı zamanda işletmeler de vergisiz haksız kazanç sağlamış oluyor. Piyasadaki yeteri kadar madeni para var. Ama bu son Kurban Bayramı alışverişlerinde 50 kuruş ve 1 TL ye kadar paranın da geri verilmediği şikayetleri geliyor. Özellikle AVM’ler ile büyük marketlerde 99, 109, 149, 159 TL gibi rakamlar etikete yazılmasına rağmen tahsilat yapılırken hep 1’er lira üzerine eklenerek tahsil ediliyor ve ‘bozuk para yok’ denilerek para üstleri verilmiyor” dedi.