Çorum'da yapılan yol çalışmarında 3 bin 500 yıllık kılıç 2 kepçe operatörü tarafından bulundu. Köy Hizmetleri Müdürlüğü’nde çalışan kepçe operatörleri Krallarından Tuthaliya’ya ait olan tarihi kılıcı Boğazköy Müzesi’ne teslim etti. Burada yapılan incelemelerin ardından kılıç Çorum Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.
Brozdan döküm tekniğiyle yapılan kılıcın balçak kısmı perçin deliklerinden itibaren kabzaya geçen kısmın dövülmek yapılmıştı.
Kılıcın adak olarak sunulduğu öğrenilirken sol kenarında çivi yazısıyla Akadça olarak “ı-nu-ma du-ut-ha-lı-yalugal.gal kur a-as-su-wa u-hal lıQgır an-nu-tım a-naıskur be-li-su u-se-lı” cümle yer alıyor.
"Büyük kral Tuthaliya, Assuwa ülkesini yerle bir ettiği zaman bu kılıcı efendisi fırtına tanrısına adak olarak sundu" şeklinde çevrilen yazı Tuthaliya’nın Ege kıyılarındaki Assuwa ülkesine karşı kazandığı savaşına anısına verildiği belirtiliyor.
Müze Müdürü Arkeolog Metin Çakar yaptığı açıklamada, "Kılıcın ilginç bir bulunma hikayesi var. 1991 yılında Boğazkale ilçesinde yol düzenlemesi yapan kepçe operatörleri kazı çalışmasında kılıcı buluyorlar. Önce Boğazkale Müzesi’ne getiriliyor kılıç, sonra da Çorum Müzesi’ne nakledildi. O yıllardan beri Çorum Müzesi’nde sergileniyor. Kılıcın özelliği bronzdan yapılmış olması ve döküm tekniğiyle yapılmış. Üzerinde bir satış Hititçe çivi yazısı ile Akadça yazılmış bir yazı. Hitit Krallarından II. Tuthaliya tarafından yazıldığını tahmin ediyoruz. Kılıcın üzerinde ‘Assuwa ülkesini yerle bir ettiğim zaman bu kılıcı efendim fırtına tanrısına adak olarak sundum’ yazıyor. Arkeoloji dünyasında ve dünyada başka bir örneği bulunmayan bu ünik kılıç, yaklaşık 680 gram ağırlığında sapıyla birlikte 79 santimetre uzunluğunda. Müzemize gelen ziyaretçiler tarafından da beğeniyle ilgileniyor. Müzemizdeki ünik eserlerden bir tanesi” dedi.