Samsun Haber – Kurban bayramında hayvan hareketlerinin çokluğu, hayvanlarla insanların temasının artmasından dolayı gerekli kurallara uyulması gerektiğini belirten Samsun Halk Sağlığı Müdürü Dr. Mustafa Kasapoğlu, “İslam aleminin önemli günlerinden olan Kurban Bayramında, hayvan hareketlerinin çokluğu, hayvanlarla insanların temasının artması dolayısıyla, gerekli kurallara uyulmadığı takdirde sağlık açısından ciddi problemler ortaya çıkabilmektedir. Çok sayıda hayvanın kesilmesi münasebetiyle kesim öncesi ve kesim sonrası gereken kontrol ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi, kesilen hayvanlara ait etlerin tüketiminde saklama, hazırlama, pişirme gibi gerekli hassasiyetin gösterilmesi çok önemlidir. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de hala halk sağlığı problemi olmaya devam eden zoonotik hastalıklar, omurgalı hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıkların genel adı olarak bilinmektedir. Bu anlamda ülkemiz açısından büyük önem taşıyan zoonozlardan bazıları kist hidatik yani kistik ekinokokkozis, brusellozis, salmonellozis, tüberküloz yani verem, şarbon, toksoplazmozis ve tenyozis yani şerit gibi hastalıklardır. Kurban etlerinin güvenilir bir gıda olarak tüketilebilmesi, çevre sağlığında olumsuzlukların yaşanmaması ve sonuçta toplum sağlığını tehdit edici durumların ortaya çıkmaması için aşağıda belirtilen hususlara azami dikkat edilmesi gerektiği bilinmeli ve herkes bu konuda sorumluluk hissetmelidir” dedi.
KURBAN BAYRAMINDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR
Kurban bayramlarında uyulması gereken kurallar hakkında bilgi veren Kasapoğlu, “Hayvanların nereden geldiğinin, veteriner hekimlerce muayene edildiğinin ve dolayısıyla da hayvanların sağlıklı olduklarının göstergesi olan Menşe Şahadetnamesi olmayan hayvanlar kesinlikle kurbanlık olarak satın alınmamalıdır. Hayvanların kesim öncesi ve sonrasında veteriner hekimlerce muayenesi sağlanmalı ve kesimlerin, bu imkanı verebilecek yerlerde yapılması temin edilmelidir. Kurban kesimleri, asgari teknik ve hijyenik şartları haiz yerlerde, mutlaka ehil kişiler vasıtasıyla yapılmalı, hayvanların kesilmesi, yüzülmesi, karkasın parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kurallarına gereken titizlik gösterilmelidir. Kesim esnasında az veya çok derecede insan sağlığına zararlı olabileceği belirlenen hayvan etleri kesinlikle tüketilmemeli. Tüketilebilmesi için gerekli işlemler uygulanmalı, tüketilmesi sakıncalı olanlar ise, usulüne uygun olarak bertaraf edilmelidir. Kesilen hayvanların içi su dolu kese (kistik yapılar) bulunduran doku veya organları başta köpekler olmak üzere, etçil hayvanların ulaşamayacağı şekilde bertaraf edilmelidir. Çünkü bu organlar, insanların başta karaciğeri olmak üzere, akciğer, beyin gibi organlarına yerleşerek bugün için ilaçla tedavisi pek mümkün olmayıp cerrahi müdahaleyi gerektiren kist hidatik hastalığının yayılmasına yol açmaktadır. Doku ve organlar en az 2 metre derinliğinde açılan çukurlara gömülmeli ve üzerlerine sönmemiş kireç dökülmelidir; imkan varsa yakılarak imha edilmelidir. Köpek ve kedi gibi etçil hayvanlara, et ve sakatatlar kesinlikle çiğ olarak verilmemelidir. Etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemeli, bazı zoonoz hastalıkların insanlara, çiğ ya da az pişmiş etlerin yenmesiyle bulaştığı unutulmamalıdır. Bu açıdan gebe kadınlarda düşüklere yol açan toksoplazmozis ile insanların besinlerine ortak olarak onları zayıf düşüren, iş gücünü etkileyen, yıllarca insanlarla birlikte yaşayabilen tenyozis (hastalık sığır tenyası olarak da bilinir) oldukça önemlidir. Hemen tüketilmeyecek etler derin donduruculara konmalı ya da kavurma yapılarak muhafaza edilmelidir. Sakatatlar ile etler aynı kaplarda bulundurulmamalı ve bu şekilde muhafaza edilmemelidir. Kesim sonrası ortaya çıkabilecek boynuz, tırnak, bağırsak ve işkembe muhteviyatı gibi atıklar, çevre kirliliğine sebep olmayacak şekilde ve usulüne uygun olarak bertaraf edilmelidir” diye konuştu.
KURBAN KESİM YERLERİNDE OLMASI GEREKEN HİJYENİK ŞARTLAR
Kurban kesim yerlerinde bulunması gereken asgari teknik ve hijyenik şartları hakkında da bilgi veren Kasapoğlu, “Kesim yapılacak yerler kolay temizlenebilen ve dezenfekte edilebilen malzemeden yapılmış olmalıdır. Zeminde su ve kanın birikmemesi sağlanmalıdır. Kesim yerlerinde kullanılacak sular yeterli ve içilebilir özellikte olmalıdır. Ete temas eden bıçak ve satır gibi aletler temiz olmalı, kesim işini yapacak olanlar kişisel temizliklerinde titizlik göstermelidirler. Ayrıca, kesim işinde kullanılan malzeme ve ekipmanın temizliğiyle kesim görevlilerinin kişisel temizliklerini yapabilecekleri ortamlar bulunmalıdır. Kesim sonrası oluşan atık ve artıkların depolanması ve bertarafı için gerekli çevre düzenlemeleri yapılmalıdır. Kurban kesim yerlerinde görev alacak kişiler ve diğer vatandaşlar için sosyal ihtiyaçların karşılanabileceği ortamlar (su, tuvalet ve bekleme yeri gibi) temin edilmelidir. Samsun Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak Kurban kesim yerlerinde ekiplerimiz denetimlerini Kurban bayramı sürecince sürdürecek olup vatandaşlarımızın Kurban bayramını sağlıklı bir şekilde geçirmeleri için çalışacağız” şeklinde konuştu.