Böbrek kanseri ve tedavi yöntemleri hakkında kapsamlı bir açıklamaya yer veren Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Önder Çınar şu soruları cevapladı:
BÖBREK NEDİR?
Böbrek kanseri böbreklerde başlayan kanserdir. Böbrekleriniz, her biri yumruğunuz büyüklüğünde iki fasulye şeklindeki organdır. Omurganızın her iki tarafında birer böbrek olacak şekilde karın organlarınızın arkasında bulunurlar.
BÖBREK KANSER ÇEŞİTLERİ
Yetişkinlerde, renal hücreli karsinom en sık görülen böbrek kanseri türüdür. Diğer daha az yaygın böbrek kanseri türleri ortaya çıkabilir. Küçük çocukların Wilms tümörü adı verilen bir tür böbrek kanseri geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Böbrek kanseri insidansı artıyor gibi görünüyor. Bunun bir nedeni, ultrason ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları gibi görüntüleme tekniklerinin daha sık kullanılmasıdır. Bu tetkikler rastlantısal olarak daha fazla böbrek kanserinin tanı konulmasına yol açabilir. Böbrek kanserleri genellikle kanserin küçük ve böbrekte sınırlı olduğu erken aşamada saptanabilmektedir.
BÖBREK KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Böbrek kanseri genellikle erken evrelerinde belirti veya semptom göstermez. Zamanla, aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirti ve semptomlar gelişebilir:
•İdrarınızda pembe, kırmızı veya kola renkli görünebilen kan
•Sırt veya yan bölgede geçmeyen ağrı
•İştah kaybı
•Açıklanamayan kilo kaybı
•Yorgunluk
•Karın bölgesinde ele gelen kitle
BÖBREK KANSERİ NEDENLERİ NELERDİR?
Çoğu böbrek kanserinin nedeni kesin olarak saptanamamıştır.
Böbrek kanserinin bazı böbrek hücrelerinin DNA'larında değişiklikler (mutasyonlar) geliştirmesiyle başladığı düşünülmektedir. Bir hücrenin DNA'sı, bir hücreye ne yapması gerektiğini söyleyen talimatları içerir. Kanserli hücrelerde oluşan kontrolsüz büyüme ve çoğalmalarına neden olur. Çoğalan tümör hücreleri, böbreğin dışına uzanabilen bir tümör oluşturur. Bazı tümör hücreleri parçalanabilir ve vücudun uzak bölgelerine yayılabilir (metastaz yapabilir).
BÖBREK KANSERİ RİSKİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Böbrek kanseri riskini artırabilen faktörler şunlardır:
•Yaşlandıkça böbrek kanseri riskiniz artar.
•Sigara içmek. Sigara içenlerde, içmeyenlere göre böbrek kanserine yakalanma riski daha fazladır. Bıraktıktan sonra risk azalır ancak hiçbir zaman içmeyen bireylerle eşit düzeye gelmez.
•Aşırı kilolu kişilerde, sağlıklı bir kiloya sahip olduğu düşünülen kişilere göre böbrek kanseri riski daha yüksektir.
•Yüksek tansiyon (hipertansiyon). Yüksek tansiyon böbrek kanseri riskinizi artırır.
•Böbrek yetmezliği tedavisi. Kronik böbrek yetmezliğini tedavi etmek için uzun süreli diyaliz alan kişilerde böbrek kanseri gelişme riski daha yüksektir.
•Bazı kalıtsal sendromlar. Von Hippel-Lindau hastalığı, Birt-Hogg-Dube sendromu, tüberoz skleroz kompleksi, kalıtsal papiller renal hücreli karsinom veya ailesel böbrek kanseri olanlar gibi belirli kalıtsal sendromlarla doğan kişilerde böbrek kanseri riski artabilir.
•Yakın aile üyelerinde hastalık varsa, böbrek kanseri riski daha yüksektir.
BÖBREK KANSERİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Böbrek kanseri tedavisi, kanserin boyutuna ve vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığına bağlıdır.
Ana tedaviler şunlardır:
•Ameliyat: Etkilenen böbreğin bir kısmını veya tamamını ameliyat ile çıkarmak. Bu çoğu insan için ana tedavi yöntemidir.
•Ablasyon tedavileri: Kanser hücrelerinin dondurularak veya ısıtılarak yok edilmesidir.
•Hedefe yönelik tedaviler (biyolojik tedaviler olarak da adlandırılır): Kanserin büyümesini veya yayılmasını durdurmaya yardımcı olan ilaçlar.
•Embolizasyon: Kansere giden kan akışını kesmek için bir prosedür.
•Radyoterapi: Kanser hücrelerini hedeflemek ve semptomları hafifletmek için yüksek enerjili radyasyonun kullanılmasıdır.
Böbreğin dışına yayılmayan kanser genellikle böbreğin bir kısmının veya tamamının çıkarılması ameliyatı ile tedavi edilebilir. Bazen bunun yerine kriyoterapi veya radyofrekans ablasyonu kullanılabilir.
Kanser yayılmışsa tam bir iyileşme mümkün olmayabilir, ancak ilerlemesini yavaşlatmak ve herhangi bir semptomu cerrahi, ilaç ve/veya radyoterapi ile tedavi etmek mümkün olabilir.
BÖBREK KANSERİNİ ÖNLEYEN ADIMLAR
Sağlığınızı iyileştirmek için adımlar atmak, böbrek kanseri riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir. Riskinizi azaltmak için şunları deneyin:
•Sigarayı bırakmak. Sigara içiyorsanız, bırakın. Destek programları, ilaçlar ve nikotin replasman ürünleri dahil olmak üzere birçok bırakma seçeneği mevcuttur. Bırakmak istediğinizi doktorunuza söyleyin ve seçeneklerinizi birlikte tartışın.
•Sağlıklı kilonuzu koruyun. Sağlıklı bir kiloyu korumak için çalışın. Fazla kilolu veya obezseniz, her gün tükettiğiniz kalori miktarını azaltın ve haftanın çoğu günü fiziksel olarak aktif olmaya çalışın. Kilo vermenize yardımcı olacak diğer sağlıklı stratejiler hakkında doktorunuza danışın.
•Yüksek tansiyonu kontrol edin. Bir sonraki randevunuzda doktorunuzdan kan basıncınızı kontrol etmesini isteyin. •Tansiyonunuz yüksekse, tansiyonunuzu düşürmek için seçenekleri tartışabilirsiniz. Egzersiz, kilo verme ve diyet değişiklikleri gibi yaşam tarzı önlemleri yardımcı olabilir. Bazı kişilerin kan basıncını düşürmek için ilaç eklemesi gerekebilir. Seçeneklerinizi doktorunuzla tartışın.
Samsun Medicana İnternational Hastanesi'nde görev yapmakta olan Doç. Dr. Önder Çinar ile 0505 950 4311 numaralı telefondan iletişime geçerek randevu alabilirsiniz.