Hazine ve Maliye Bakanlığı Sayıştay Başkanlığı İlkadım Belediyesi'nin 2022 yılında yaptığı usulsüzlükler ortaya döktü. Yayınlanan raporda projesiz ihalelere çıkılması dikkat çekti.
Sayıştay'ın konuya ilişkin sunduğu rapor şu şekilde:
Projesi Olmadığı Halde Yapım İşi İhalesine Çıkılması
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre uygulama projesi, ön proje veya kesin proje üzerinden ihale edilmesi gereken yapım işlerinin projesi olmadan ihale edildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar” başlıklı 62’nci maddesinde, yapım işlerinde uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamayacağı, ancak ihale konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabileceği; doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden, her türlü onarım işleri T.C. Sayıştay Başkanlığı Samsun İlkadım Belediyesi 2022 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 50 ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabileceği hüküm altına alınmıştır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve Ön Yeterlik Dokümanının İçeriği” başlıklı 13’üncü maddesine göre ihale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren idari şartname, sözleşme tasarısı, işin projesini de kapsayan teknik şartname ile gerekli diğer belge ve bilgilerin bulunması gerektiği ifade edilmiştir.
Belirtilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; yapım işlerinde uygulama projesi üzerinden ihaleye çıkılmasının genel kural olduğu, ancak maddede belirtilen bazı özel durumlarda ise uygulama projesi yerine ön proje veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılmasına izin verildiği görülmektedir. Dolayısıyla yapım işi ihalelerinde uygulama projesi veyahut belirli şartlar altında hazırlanan ön proje veya kesin proje olmaksızın ihaleye çıkılması mümkün bulunmamaktadır.
Yapılan inceleme neticesinde, “Yol ve Kaldırım Yapım İşleri” ile “Asfalt Kaplama ve Yama Yapım İşi”nin projeleri olmadan ihale edildiği tespit edilmiştir. Kamu İdaresi tarafından çıkılacak yapım işi ihalelerinde, uygulama projesi ya da işin durumuna göre kesin proje veya ön proje olmadan ihaleye çıkılmaması gerekmektedir.