Rekabet Kurulundan Fındık Açıklaması

Rekabet Kurulunun konuya dair yapmış olduğu açıklamada, gerçekleştirilen ön araştırma neticesinde ileri sürülen iddiaları destekler nitelikte belge ve bilgiye ulaşım sağlanmadığından sektöre yönelik soruşturma yapılmasına gerek olmadığı bildirildi.
Yapılan açıklamada, fındık sektörü ön araştırma raporunda yer alan tespitler ve öneriler şu şekilde:
“Karadeniz Bölgesi’nin tamamında önemli bir geçim kaynağı olan fındık üretimi son dönemlerde ciddi anlamda yapısal değişiklere uğramış ve bunun sonucunda sektörün kırılgan yapısıyla birlikte üreticiyi etkilemiştir. Kırsal hayattan kentlere göç edilmesi de fındık üretimini ikinci plana itmiştir. Bu durum neticesinde Doğu Karadeniz bölgesindeki fındık üretim alanlarında zirai uygulamaların yeterince ve zamanlı olarak yapılmamasına neden olmuştur.”

Fındıkta verim düşük
“Zirai uygulamaların azlığının yanı sıra, fındık üretim verimliliğine etki eden bir diğer husussa ürün alınan ağaçların ortalama yaşının yükselmesi buna bağlı olarak da verimin düşmesidir. Üzülerek belirtmek gerekir ki ülkemizde fındığın doğal yetişme alanı olan bölgelerde elde edilen verim Avrupa ülkeleri ve ABD’nin oldukça gerisinde. Bu nedenle de Karadeniz’de elde edilen fındık hasadı ABD ve AB ülkelerindekine kıyasen oldukça düşük kalmaktadır.”

Üretim maliyetlerinin etkisi
“Kırsal kesimde fındık üretimi yapan nüfusun azalması, işçilik maliyetlerinin yükselmesi, fındık üretiminden elde edilen hasat verimliliğinin ve birim fiyatının düşmesine sebebiyet vermektedir. Bu durumda maliyetlerin yüksek ve hasadın düşük olması üreticinin fiyat beklentisini piyasaların karşılamamasına neden olmaktadır.’’

Batı Karadeniz'de üretim avantajlı
“Devlet desteğiyle beraber Batı Karadeniz’de Samsun, Düzce, Sakarya ve civar kesimlerde bulunan düz ovalarda geride bıraktığımız 30-40 yıl içerisinde gerçekleştirilen fındık üretimi, önemli ölçüde artmıştır. Bu bölgelerde Doğu Karadeniz’e oranla daha çok verimlilik elde edilmektedir. Batı Karadeniz’de arazi yapısı odaklı maliyetin daha az olmasıyla piyasalarda oluşan fiyatlar, maliyetin daha fazla olduğu Doğu Karadeniz’de üreticinin gösterdiği tepkisinde önemli bir rol oynamaktadır.”

Lisanslı depoculuğa geçilmeli
“Lisanslı Depoculuğun uygulanmıyor olası sektörün bir diğer önemli yapısal eksikliklerinden biridir. Yeterli depo alanlarının olmaması üreticinin hasat ettiği fındığı ilkel yollarla depolaması ya da manav olarak isimlendirilen toptancılara emanet olarak verilmesiyle sonuçlanmaktadır. Emanetçi sisteminin yerine fındığın depolanması ve fiyat dalgalanmalarının önüne geçilebilmesi için Lisanslı Depoculuğa geçilmesi büyük önem arz etmektedir.”

Fındık rekolte tahminleri
“Fındık fiyatlarına etki eden en önemli etken fındık rekoltesidir. Bu sebeple sektörde yer alan üreticiden ihracatçıya bir çok kesim yapmış oldukları rekolte tahminleri üzerinden fiyatlara etki etme çabası içerisindedirler. Bu yıldan itibaren sadece Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılacak rekolte açıklanması bu spekülasyonların önüne geçecektir.”


Fındık sektör araştırması yapılacak
“Kurul, yapılan bu tespit ve değerlendirmeler sonucunda konunun daha ayrıntılı olarak ele alınması amacıyla fındık piyasasına yönelik sektör araştırması yapılması kararı almıştır. 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde pazarda yer alacak ürünlerin  ihlal niteliği taşıyabilecek hususların incelenmesi değil, sektörün rekabet politikası gözüyle incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu bakımdan yapılacak sektör araştırmasında, sektörün daha sürdürülebilir rekabetçi yapıya kavuşabilmesi adına yapısal problemlere ilişkin çözüm önerilerinin de yer alması amaçlanmaktadır.”