Türk-Alman Üniversitesi'nden İktisatçı Prof. Dr. Aykut Kibritçioğlu’nun gerçekleştirdiği araştırma, Türkiye’de maaşların asgari ücrete yaklaşmasının ve bu durumun gelir dağılımı üzerindeki etkilerinin incelendiği önemli bulguları ortaya koydu. TEPAV Tartışma Tebliğleri Serisi kapsamında yayımlanan çalışmada, maaş ve ücretlerin asgari ücrete yaklaşmasının ciddi gelir dağılımı sorunlarına yol açtığı vurgulanıyor.
MAAŞLARIN ASGARİ ÜCRETE YAKINSAMASI
Prof. Dr. Kibritçioğlu'nun araştırması, Türkiye'deki maaş ve ücretlerin hızla asgari ücret seviyesine yaklaştığını ve bu durumun gelir dağılımında sorunlara yol açtığını gösteriyor. Araştırma, son yıllarda artan enflasyonun asgari ücreti yükseltmiş olmasına rağmen, diğer maaş ve ücret gruplarının bu artışa uyum sağlayamadığını belirtiyor. Bu durum, geniş bir kesimde reel gelir kaybına ve maddi zorluklara neden oluyor.
ÇEŞİTLİ GELİR GRUPLARINDA ASGARİ ÜCRET SORUNU
Prof. Dr. Kibritçioğlu'nun çalışmasında, kamu çalışanları, akademisyenler, imalat sanayi işçileri ve SGK emeklileri gibi farklı gelir gruplarının maaşlarının asgari ücret ve kişi başına düşen milli gelirle (GSYİH) ilişkisi incelenmiştir. Araştırma sonuçları, özellikle 2014 yılından itibaren maaşların genel olarak asgari ücret seviyesine gerilediğini ve bazı durumlarda bu seviyenin de altına düştüğünü ortaya koyuyor. Özellikle emekli maaşlarının, imalat sanayi ve kamu çalışanlarının maaşlarının asgari ücretin ve kişi başına düşen milli gelirin altında kaldığı görülüyor. Bu olumsuz durum, yaklaşık 20 milyon aktif ve pasif SGK sigortalısını etkiliyor.
Araştırma verileri, asgari ücretli çalışanların yıllar içinde toplam sigortalı çalışanlara oranında bir düşüş yaşandığını gösteriyor. Memur maaşlarının da asgari ücrete yaklaştığı belirtiliyor. Ayrıca, imalat sanayi çalışanlarının ücretlerinin de 2000’li yıllardan itibaren asgari ücret seviyesine yaklaştığı gözlemleniyor. Emekli maaşlarının ise asgari ücretin altına düştüğü hesaplanıyor.
ÇOKLU ASGARİ ÜCRET SİSTEMİ ÖNERİSİ
Prof. Dr. Kibritçioğlu, mevcut sosyal güvenlik ve asgari ücret sisteminin yeniden gözden geçirilmesi ve çalışanlar lehine reforma tabi tutulması gerektiğini savunuyor. Araştırmasında, daha adil bir gelir dağılımı sağlamak için "çoklu asgari ücret sistemi" gibi yenilikçi politikaların uygulanmasını öneriyor. Bu sistem, farklı unvan ve vasıflara göre farklı asgari ücretler belirlemeyi ve bu ücretleri enflasyon ile kişi başına ekonomik büyüme oranlarına göre düzenli olarak güncellemeyi öngörüyor.
Örneğin, Türkiye’deki kamu ve vakıf üniversitelerinde akademik unvanlara göre kurulacak bir pilot maaş skalasının, bu sistemin ekonomi genelinde uygulanabilirliği konusunda örnek teşkil edebileceği ifade ediliyor.
Prof. Dr. Kibritçioğlu'nun araştırması, maaşların asgari ücrete yaklaşmasının ve bu durumun yaratabileceği olumsuz etkilerin kapsamlı bir şekilde ele alındığı önemli bir çalışma olarak öne çıkıyor. Çalışma, adil bir gelir dağılımı sağlanabilmesi için köklü bir reform gerekliliğini vurguluyor.
