İstanbul’da kentsel dönüşümü fırsata çeviren 15 yıllık barmen Melih Kıran, çöpten topladığı eşyalarla antika dükkanı açtı. Ünlü isimlerin de akın ettiği dükkanda Rahmi Koç dam müşterilerin arasında yer alıyor. Türkiye’nin en zenginleri listesinde ilk sırada yer alan Rahmi Koç’un alışveriş sırasında sıkı pazarlıkçı olduğunu dile getiren Kıran; “Koç çok pazarlıkçı, ona kolay kolay kimse bir şey satamıyor” dedi. Kıran’ın her keseye uygun açtığı antika dükkanında ise yok yok.
Kadıköy’de bazı bölgelerin kentsel dönüşüme girmesiyle, taşınan insanlardan geriye yaşanmışlıklarla dolu eşyaları kaldı. Bunu fırsata dönüştüren Melih Kıran 15 yıllık barmenlik mesleğini bırakarak antikacı dükkanı açtı. Bazen komşuların bazen tanımadığı insanların kimi zaman da moloz yığınları altındaki anıların bir araya geldiği dükkanda Ulu Önder Atatürk’ün fotoğrafları da yer alıyor. Kendisini “yeni nesil eskici” olarak tanımlayan Kıran, her parçayı kendi emeği ile topladığına da dikkat çekti.
Çöpten çıkardıklarıyla Dünyayı topladı
Babasının da 20 yıldır antikacı dükkanı işlettiğini ancak bir kere bile dükkanın önünden geçmediğini söyleyen Kıran, zamanla eşyaların ayrı bir dili olduğunu fark ettiğini anlattı. Kıran, üç ayrı dönemi kapsayan Antika - Retro - Vintage eşyalardan oluşan toplam 5 bin parçayı da kendi çabasıyla bir araya getirdiğini açıkladı. Kıran; “Hepsini tek tek topladım. Kitap, plak, plak çalar, gözlük, saat, kalem, objeler aklınıza gelebilecek her şeyi alıyorum. Pazarlardan, kentsel dönüşümden, esnaf arasında düzenlenen mezatlardan, topladım. Yaklaşık 4 bin 5 bin civarında ürün var. İnsanlar maalesef anıları olan eşyaları çöpe atıyorlar” dedi.
“Rahmi Koç çok pazarlıkçı”
Ünlü koleksiyonerler antika pazarlarının daimi müşterisi olmakta. Melih Kıran alışveriş içerisinde olduğu koleksiyonerlerin tercihlerini anlatırken, Rahmi Koç için “Rahmi Koç çok pazarlıkçı” ifadelerini kullandı ve şunları söyledi: “Rahmi Koç ile fiyatta anlaşamıyoruz. Çok pazarlıkçı maalesef. Kendisi ayda bir Feriköy antika pazarına geliyor. Kolay kolay ona kimse bir şey satamıyor. Bende bir karakalem çalışması vardı. Rahmi Koç Bey “ne kadar olur evlat”dedi. “Size 300 TL olur Rahmi amca” dedim. “200TL olur mu?” dedi. “Hayır 250 olur” dedim. 200TL’de üsteleyince alışverişimiz gerçekleşmedi.
Atatürk resimleri depodan çıktı
Eşya toplama sürecinde Atatürk’e ait dört kare fotoğrafa rastlayan Kıran,yayınlanmamış fotoğraflar olabileceğine dikkat çekti.Kıran; “Elimizde Atatürk’ün dört tane resmi var. Onlar paha biçilemez tabi satmıyoruz. Bir apartman dairesinin altından bir depodan binlerce kartpostal çıktı onların arasındaydı. Görünce çok mutlu oldum. Bir ekspere göstermedim henüz bilemiyorum belki vardır belki yoktur” ifadelerini kullandı.
En küçük müşteri 13 yaşında
Nostalji merakı genç kuşağa kadar uzanıyor. Ailesinden görerek örnek alan çocuklarda antikacı dükkanlarının yolunu tutuyor. Kıran en küçük müşterisi ile alışverişini şu sözlerle anlattı; “13 yaşında bir çocukla alışverişim olmuştu. Kendisinin bilgisi piyasadaki çoğu plakçıdan çok daha iyiydi. Hangi sanatçının hangi senede albüm çıkardığını, hangi plakta ne tür şarkılar yer aldığını biliyordu. Bu beni çok şaşırtmıştı. Hayranlıkla izlemiştim”
“Mabel Matiz ne topluyor çözemedik”
Diğer ünlü isimlerin tercihlerini de şöyle aktardı: “Bora Ayanoğlu ile müziğin içinde olduğu için genelde plak alışverişi yapıyoruz. Osmantan Erkır daha çok ephemera seviyor. Ayrıca bir televizyon koleksiyoncusu. Yakın zamanda Rahmi Koç Müzesine bağışladı. Genellikle tiyatro ve müzikle alakalı eşyaları topluyor. Ege Çubukçu’da müzikle uğraştığı için pazardan daha çok plak alıyor. Mabel Matizde geliyor ama ne topladığını çözemedik.”
“Wagner’in ıslak imzalı fotoğrafı paha biçilemez”
1883 yılında vefat eden opera sanatçısı, Richard Wagner’in 1870’lerde Londra’da çekilmiş ıslak imzalı orijinal fotoğrafı dükkanın en kıymetli parçalarından.1962 senesinde Erkin Koray’ın çıkardığı ilk 45’lik plak Bir Eylül Akşamı’ da eşine nadir rastlanan plaklar arasından yer alıyor. Kıran plağı bulduğu an yaşadıklarını şu sözlerle anlatıyor; “Erkin Koray’ın çıkardığı ilk 45’lik.Bir tarafı türkçe bir tarafı ingilizce. İlk rock’n’roll müziğinin kayda geçtiği 45’lik plak. Türkiye’de belki 10-15 kişide vardır. Bu plağı görünce şaşırdım elim ayağım titredi ve çok mutlu oldum.”
Plak satışında ‘Issız Adam’ etkisi
Her yaşa hitap eden dükkanda 15 yaşındada 90 yaşındanda müşteri görmek mümkün. Kıran yaşa göre tercihleri şu sözlerle anlatıyor; “15 yaşından 90 yaşına kadar müşteri aralığımız var. Oyuncak figürleri de sattığımız için genelde çocuklar oyuncak topluyorlar.18 yaşa çıktığımız zaman ıssız adam filminden sonra tekrar plaklar gündeme geldi. Plağın yaş aralığı yok zaten alıcısı 18’de başlıyor”
Yıllar geçtikçe eskiye olan özlem katlanarak artmakta. Antikacı dükkanları, koleksiyonerler ve nostalji meraklılarının uğrak yeri olmaya devam etmekte. Plaklar, daktilolar, eski fotoğraflar, kasetler, paralar ve pullarla dolu antikacılar ziyaretçilerinden de yoğun ilgi görüyor.