Dünya üzerinde erkeklerde en çok yorulan kanser türlerinden biri olan akciğer kanserinin en büyük sebeplerinden birisi ise sigara. Kadınlarda da en çok görülen kanser türü sırasında üçüncü sırada yer alan akciğer kanserinin önemini vurgulayan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Huri Özkan Yılmaz, Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı (kasım) dolayısıyla kritik uyarılarda bulundu.
AKCİĞER KANSERİ RİSK ETKENLERİ
Akciğer kanserlerinin yaklaşık % 90'ının tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı ile oluştuğunu, dolayısıyla sigara içiminin engellenmesiyle akciğer kanseri tanısının aynı oranda önlenebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz, akciğer kanseri oluşumundaki risk etkenleri hakkında şu bilgileri paylaştı: “Pasif içicilik (sigara), akciğer kanseri yönünden aile öyküsünün varlığı, bazı vitaminler, radon/asbest gibi kimyasallara maruziyet, arsenik gibi endüstriyel ürünlere maruziyet, radon gazı, radyasyon maruziyeti, bazı organik kimyasallar, hava kirliliği ve tüberküloz akciğer kanseri oluşunda risk faktörleri arasında yer almaktadır. Bu etkenlerden bazısı kaçınılabilir risk faktörleri (tütün ve tütün ürünleri kullanımı gibi) iken bazıları değiştirilemez risk faktörüdür (ailesel akciğer kanseri öyküsünün varlığı gibi)"
HİÇ SİGARA İÇMEYENLERDE DE GÖRÜLEBİLİR
Sigara kullanımının akciğer kanserinin en sık görülen sebebi olduğunu açıklayan Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz “Günlük içilen sigara sayısı, sigara içme süresi, sigaraya başlama yaşı (ne kadar erken başlanırsa risk o oranda artar), dumanı derin çekme, sigaranın içeriğindeki katran miktarı ile kanser gelişme riski artar” diye konuştu. Uzm. Dr. Yılmaz sözlerine şöyle devam etti: “Sigara dumanına pasif olarak maruz kalınması da akciğer kanseri riskini artırmaktadır. Kendileri sigara içmedikleri halde ev veya işyerlerinde pasif olarak dumana maruz kalan kişilerde akciğer kanseri gelişme riski yüzde 20-30 oranında artmaktadır. Sigaranın bırakılması durumunda akciğer kanseri ihtimali zamanla azalmakta, sigara bırakıldıktan 10-20 yıl sonra hiç içmemişlerin düzeyine yaklaşmaktadır. En önemli risk faktörü tütün kullanımı olmakla birlikte, akciğer kanserinin hiç sigara kullanmamış kişilerde de görülebileceği unutulmamalıdır.” şeklinde konuştu.
EN SIK GÖRÜLEN 10 BELİRTİ
Akciğer kanserinin en sık görülen belirtilerinden bahseden Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz, şunları söyledi:
“Giderek artan öksürük: Akciğer kanserinin ilk belirtileri arasında yer alan öksürük, çoğunlukla başka nedenlere bağlı olduğu düşünülerek yeterince önemsenmiyor. Oysa iki haftadan uzun süren, giderek artan ve nedeni belirlenemeyen inatçı öksürük, akciğer kanserinin temel göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Bunun yanında balgamda kan görülmesi veya balgam renginin koyu kahverengi olması da akciğer kanserinde önemli belirtiler olarak biliniyor.
Göğüs ağrısı: Yine pek çok nedenden kaynaklanabilen göğüs ağrısı da, aslında akciğer kanserinin temel belirtileri arasında yer alıyor. Göğüs ağrısı derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken artıyorsa, zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekiyor.
Nefes darlığı: Nefes darlığı ve hırıltılı soluma gibi solunumsal belirtiler akciğer kanserinin tüm evrelerinde ortaya çıkabiliyor. Sinsi gelişen akciğer kanserinin önemli bir göstergesi olan nefes darlığı, gerektiği şekilde önemsenmiyor. Yaşlı ve kilolu kişiler nefes darlığını yaşlarına bağlarken, genç kişiler de işlerinin yoğunluğundan doktora gitmeyi ihmal ettiklerini belirtiyorlar. Ancak akciğer kanserinde erken tanının hayati öneme sahip olduğunun unutulmaması gerekiyor.
İştahsızlık ve kilo kaybı: Özellikle aktif sigara içen kişiler, iştahsızlığı olursa mutlaka bir doktora danışmalı. Nedeni belirlenemeyen kilo kaybı da akciğer kanserinin önemli belirtileri arasında yer aldığından, ihmal edilmemeli.
Ses kısıklığı ve yutma güçlüğü: Akciğer kanserinin belirtilerden biri olan ses kısıklığı ve yutma güçlüğü de tıpkı diğer belirtiler gibi birçok nedenden kaynaklanabiliyor. Buna karşın, soğuk algınlığı gibi bir durum olmaksızın gelişen ses kısıklığında da doktora görünmek gerekiyor. Teşhis için kişinin yakınmaları, öyküsü ve muayene bulguları oldukça önem taşıyor.
Halsizlik: Akciğer kanserinde çabuk yorulma, sürekli yorgunluk hissi ve halsizlik de atlanmaması gereken, sık görülen belirtiler arasında. Türkiye'de çok yaygın olan demir eksikliği anemisinden mevsimsel şartlara, günlük hayatın yoğun koşuşturmacasından psikolojik sıkıntılara dek birçok nedenden kaynaklanabilen halsizlik günlük hayatı olumsuz etkilemeye başladıysa ve solunum şikayetleri de eşlik ediyorsa akciğer taraması yaptırılmasının ihmal edilmemesi gerekiyor.
Kaynak: Haberler.com