Samsun Haber-Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Eğitim Fakültesi Fen ve Matematik Eğitimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Kalkan tarafından tertiplerinin TÜBİTAK 4004-4005 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı kapsamında 36 ilden gelen ortaokul öğrencileri dünyanın yuvarlak olduğunu ölçerek öğrendiler. İlk defa 2011 yılında Avrupa'da yapılan projenin altıncı ayağı bu yıl Samsun'da yapılıyor. Proje kapsamında 36 ilden 4 bin 300 öğrencinin katıldığı proje 12.05'te Hakkari'de başladı. Etkinlik saat 13.04'te İzmir'de sona erecek. Öğrencilere bir çubuk ve çubuğun gölgesi ile dünyanın yuvarlak olup olmadığı ispatlandırılarak öğrencilerin bilime olan ilgileri ölçülüyor. Öğrenciler yüzde bir hatayla dünyanın yuvarlak olduğunu ispatladı.
Proje hakkında bilgi veren Hüseyin Kalkan, "İnsanoğlu var olduğu günden beri üzerinde yaşadığı dünyayı merak etmiş, onu tanımaya, temel işleyiş mekanizmasını algılamaya ve kendi yaşamını kolaylaştıracak şekilde onu kullanmaya çalışmıştır. Bu süreç, doğa bilimlerinin ortaya çıkmasında ve gelişmesinde en büyük tetikleyici nedenlerden biri olmuştur. En eski bilim dallarından biri olan astronomi, insanın kendisini ve çevresini anlama sürecine çok büyük etkisi olmuştur. Temel bilimler eğitiminin ayrılmaz bir parçası olan astronomi, M.Ö. 4000’lerden başlayarak günümüze değin sürekli olarak doğa-insan ilişkisinin odağında yer alarak, tarihsel süreç içinde temel bilimlerin ortaya çıkışında ve gelişiminde lokomotif rolü oynamıştır. Bu sürecin en önemli aktörlerinden biri olan Eratosthenes (M.Ö. 276), bir çubuk ve çubuğun oluşturduğu gölge boyunu kullanarak dünyanın şeklini, boyutlarını ve evrendeki konumunu, günümüz modern teknikleriyle ölçülen değerlere yakın sonuçlarla belirlemiştir. Bu felsefeye uygun olarak hazırlanmış ’Yaşadığım Gezegeni Öğreniyorum VI’ başlıklı proje, 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı kapsamında TÜBİTAK ve OMÜ tarafından desteklenmektedir. Proje, ülkemizin her köşesinden yaklaşık 72 ortaokul öğretmeni ile birlikte bu öğretmenlerin görev yaptığı okullarda yaklaşık 4 bin 300 öğrencinin katılımıyla büyük bir bilim şöleni şeklinde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca bu büyük bilim şölenine 30 Temmuz-03 Ağustos 2018 tarihleri arasında OMÜ gerçekleştirilen Astronomi Modelleriyle Öğretmen Eğitimi başlıklı TÜBİTAK projesine gönüllü olarak katılan 36 öğretmenimiz sayesinde projenin yaygın etkisi artmıştır” ifadelerini kullandı.
Öğrencilerin bilime olan ilgisini ölçtüklerini söyleyen Prof. Dr. Kalkan, "Ayrıca bu proje, etkileşimde bulunduğumuz her nesnenin işleyiş mekanizmasının ve yasalarının olduğuna dair bir farkındalık oluşturacak ve kavranması zor olduğu düşünülen bu yasaların aslında çok basit yöntemlerle keşfedilmesine yardımcı olacaktır. Eratosthenes’in dünyanın çevresini ölçme yöntemini, ülkemizin yaklaşık aynı boylamda bulunan kuzey ve güney illerindeki ortaokul öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Bu illerden belirlenen ortaokul öğrencileri aynı anda, kuzey ve güneyde olmak üzere aynı boylamlarda bulunan iki ilde aynı büyüklükteki bir çubuğun oluşturduğu gölgenin boyunu ölçmüşlerdir. Bu ölçümlerden elde ettikleri bilgilerle, daha önce hep ezber olarak öğrendikleri sayısal büyüklük olan dünyanın çapını, hacmini, yoğunluğunu hesaplayacaklar ve kavramakta zorluk çektikleri ’dünyanın şeklini’ kendi deneyimleri ile öğrenme olanağına sahip olacaklardır. Proje kapsamındaki katılımcılar, temel bilimleri kitleselleştirerek bilgiyi paylaşmaları, ortak bir amaç etrafında birleşmeleri, farklı illerdeki öğrenci grupları arasında bilimsel olarak ortak arkadaşlıklar oluşturmaları ve bilimsel heyecanlarını sonraki eğitimlerine taşımaları amaçlanmaktadır. Bununla birlikte proje çıktılarındaki sonuçlara bağlı olarak ülkemizin diğer illerine, hatta daha sonra ülkeler arasında güneşin konumuna bağlı olarak tespit edilecek illerdeki ortaokul düzeyindeki öğrencilerin bilgiyi uluslararası düzeyde paylaşarak ortak bir amaç etrafında birleşmeleri tasarlanmaktadır" sözcüklerini kullandı.
