Koronavirüsle birlikte hayatımızın birçok alanında köklü değişimler yaşanıyor. Bu değişimlerin sosyal yaşamın kısıtlanması ve bireysel izolasyonun önem arz etmesinden kaynaklı olduğunu biliyoruz. Pandemi döneminin ne zaman sona ereceği hala belirsizliğini korumakla beraber birçok fütürist kriz sonrasında yaşamımızın nasıl değişebileceğiyle ilgili tahminler yapmaktadır. Tarihsel olarak bir salgının beraberinde toplum hayatında önemli değişiklikleri de getirebileceğini göstermiştir. 1347-1351 yılları arasındaki büyük veba salgınının ardından bir grup insan zevk ve eğlenceli bir yaşamı seçerken, diğer bir grup ise dünyadan uzaklaşmayı yani bir köşeye çekilerek yaşamayı tercih etti. Yani bu pandemi dönemi ile birlikte hayatımızda normal olan alışkanlıklardan ziyade farklı davranışların benimsendiği 'yeni normal'e geçileceğidir.
Artık günlük yaşantımızda, tüketici olarak alışveriş alışkanlıkları ve perakendecilerin satış tekniklerinde köklü değişiklikler yaşanmaktadır ve bu durumun salgının ardından da bir kısmının kalıcı olacağı düşünülmektedir.
Pandemi süreci başta tüketim alışkanlıklarımız olmak üzere bütün yaşam tarzımızı değiştirdi. Zamanımızı geçirme şekli, tüketim alışkanlıkları, satın alma yöntemi, ödeme sistemleri, yaşam önceliklerimiz ciddi değişimlere uğradı. Tüketiciler, geçmişte internet üzerinden satın almayı daha az tercih ederken günümüzde pandemi ile değişen şartlar sebebiyle yiyecek ve sağlıkla ilgili ürünleri daha fazla almaya yönelmektedir. Belki de bu dönem öncesi internet üzerinden yemek siparişi vermeyen kişiler artık bu dönemde bunun faydalarını görmeye başladılar. Hem koronavirüsle mücadelenin en ağır geçtiği dönemde hem de 1 Haziranla beraber normalleşmeye başladığımız dönemde de şunu görmekteyiz ki mağaza ziyaretleri azaldı ve internet üzerinden satış aşırı şekilde arttı.
Özellikle tek kullanımlık eldivenler, dezenfektan, maske, çamaşır suyu gibi temizlik ürünleri tüketimimizde ilk sıraya yerleşti ve bunlarla birlikte temel gıda ürünlerinin talebi de hızla arttı. Ayrıca, ülkemizde bedelsiz olarak verilen ve daha sonra 1 TL gibi sembolik bir fiyatla satılan yüz maskesi satışları ABD'de mart ayında, ocak ayına göre %800'den fazla arttı. El dezenfektanı ise eğer bulunabilirse dünya sağlık örgütünün pandemi ilanının ardından 181 kat daha yüksek oranda satılmıştır.
Tüketicinin internet alışverişindeki konforu arttıkça ve teknoloji yaygınlaştıkça, perakende işinin dijital tarafı önceki projeksiyonlardan çok daha hızlı büyüyeceği görülmektedir. Tüketicilerin kriz tamamen geçtikten sonra mağazalara, avm'lere ve sosyal buluşma yerlerine geri dönüş yapacakları kesin. Ancak bununla birlikte kriz, perakendecileri, öncelikle mağazalara çekmeye odaklanma yerine sanal deneyimler sunma ve çevrimiçi alışverişi artırma arayışına itecektir. Tüketici davranışını değiştirmek oldukça zordur ve değişimi etkili bir biçimde yönetemeyen markalar kaçınılmaz olarak zorluklar yaşayacaktır.
İnternet satışının çok artmasının nedenlerinin başında nakit paranın virüs için potansiyel bir taşıyıcı olduğudur. Çin'de yapılan bir araştırmaya göre hastalık taşıyıcısının temas ettiği bir kağıt paranın üzerinde virüsün kalabildiği tespit edilmiştir. Bu durum, dünya genelinde dijital ödeme mekanizmalarının daha hızlı benimsenmesini teşvik etmektedir. Virüsten sonra kesin olarak ne olacağını kestirmek oldukça güç olmakla birlikte dijital ödemelerin daha yaygınlaşacağı ve yeni dijital paraların piyasaya gireceği net olarak söylenebilir.
Sonuç olarak bu pandemi döneminde tüketim hayatında en önemli değişiklik dijital sektörde gerçeklemektedir. Teknoloji adeta bu dönemde insanın en büyük müttefiki olduğunu kanıtladı. Bu gelişmeler bize gösterdi ki insan kimliğimizi ve doğamızı yeniden tanımlama gereğine işaret etmektedir.
İletişim: burakcankazan@gmail.com